Çocuklarda Korku Ve Kaygı

Birçok çocuk korku ve endişeyi normal gelişimlerinin bir parçası olarak yaşarlar. Benzer çağlarda benzer korkular gösterirler. Çocuk büyüdükçe korkular da değişir. Hayvanlardan korkma, örümcekten, sudan, karanlıktan, doğaüstü varlıklardan çocukların yürüme çağından itibaren ortaya çıkamaya başlar. Ergenlikle birlikte diğerlerinin onlar hakkında ne düşündüğü gibi konular önemli hale gelir. Farklı dönemlerde yaşanan belli korkular aslında büyümenin ve gelişimin son derece olağan bir parçasıdır. Gelişimin parçası olan bu olağan korkular, çocuklarımızın tehlike durumlarında uyarılmasını, kendilerini korumalarını sağlayan bir işlev görevi görmektedir. Kaygı ile korku genellikle birbirine karıştırılmaktadır. Aralarındaki en önemli fark korku, bilinçli olarak tanınan, belirli bir tehlike (genel olarak dış baskı veya tehlike) karşısında ortaya çıkan heyecansal bir tepkidir. “Ben arıdan korkarım” örneğinde olduğu gibi korkunun kaynağını biliriz. Kaygı ise kişi tarafından bilinmeyen, belli olmayan, objesiz tehlikelere karşı verilen heyecansal bir tepkidir, bireyin kendi varlığı için gerekli olan değerlerin, tehdit edilmesi halinin yaşandığı doğal içsel bir durumdur. Korkuda tehdit dışarıdandır, benliğinin bütünü tehlike altında değildir. Kişi tehlikeyi bilir ve bununla uğraşmak için kaçma veya savaşma biçiminde bir davranış gösterebilir ve korku veren durum ortadan kalktığında rahatlar. Kaygı daha genel bir durumdur, korkudan daha şiddetli ve daha uzun sürelidir. Anne babalara olarak ne yapabiliriz?  Çocuğunuzu anlamaya çalışın, onunla bu konuda konuşun. Korku ve kaygısına saygı gösterin, küçümsemeyin.  Aşırı tepki vermeyin. Kaygılı olduğunda çocuğa aşırı ilgi gösterilmesi kaygıyı pekiştirebilir.  Aşırı korumacı davranmayın, korktuğu şeyden kaçmasına izin vermeyin. Aksi takdirde çocuk kaçtığı şeyin sandığı kadar tehlikeli olmadığını, sandığından daha güçlü olduğunu fark etme fırsatı olmayacaktır.  Cesur ve kaygısız davranışlarını ödüllendirilme: ne kadar küçük olursa olsun çocuğunuzun cesaret gerektiren davranışlarını ödüllendirin.  Çocuğu disipline etmek için korktuğu durumlar kesinlikle kullanılmamalı.  Aşırı koruyucu olmak, çocuğun karşılaştığı durumlarla başa çıkma becerisini geliştirmez ve çocuğu ürkek yapar.  Çocuğun korktuğu hayvan veya nesnelerin gerçek durumları açıklanmalı, çocuk korkusuyla direkt yüzleştirilmemeli, küçük adımlarla hareket edilmeli.  Çocuğun korkularına sert tepki verilmemeli, destek olunmalı.  Yetişkinler olaylara aşırı tepki vererek çocuklara kötü örnek olmamalılar. Korkularından dolayı çocuğu ayıplamak, utandırmak, alay etmek ve korkunun üstüne gitmekten kaçınılmalıdır.  Korku yaratan TV programları, hikaye, masallara engel olunmalı. Küçük yaşta dahi olsalar, anlamayacakları düşünülerek çocuğun yanında korkulu filmler izlenmemeli, video oyunları oynanamamalı, korku niteliği taşıyan konular konuşulmamalı.